Een hefboom is eigenlijk het natuurkundige woord voor "speciale wip": een om een as of steunpunt draaibaar lichaam. 'De wip' is in evenwicht als de kracht (het moment) op beide uiteinden van de wip gelijk zijn.
Door de hefboomwerking is het mogelijk met een kleine kracht, die aangrijpt ver van het draaipunt, een grote kracht uit te oefenen dicht bij het draaipunt. Er kan met een hefboom van een kleine kracht, een grote gemaakt worden. Dit wordt toegepast in heel veel verschillende werktuigen, zoals tang, notenkraker, schaar, enz.
